Het aanpakken van dubieuze pandjesbazen, zoals de Utrechtse Betty Chang, is dweilen met de kraan open. Het verhuren van kleine, veel te dure kamertjes levert vastgoedeigenaren gewoonweg te veel geld op, zegt de Woonbond.
Deze week werd bekend dat de omstreden huisbaas Chang al haar 36 panden in Utrecht verkoopt. De gemeente Utrecht trok vorig jaar na slepende juridische procedures haar vergunningen in, waardoor ze geen kamers meer mag verhuren.
Directeur Paulus Jansen van de Woonbond, de landelijke vereniging voor huurders, reageert positief op het nieuws. ,,Het is een morele overwinning voor iedereen die zich met deze kwestie heeft bezig gehouden. De handhaving vanuit de gemeente op haar panden heeft zeker tien jaar geduurd.’’
Asociale verhuurders
De verhuur van veel te dure, krappe woonruimten is hiermee niet voorbij. ,, Asociale verhuurders hebben wettelijk gezien nog steeds veel ruimte om dingen te doen, die niet kunnen. Als een vastgoedeigenaar per kamer elke maand 300 tot 400 euro te veel huur krijgt, levert dat heel veel geld op’’, analyseert Jansen. ,,Ook als de gemeente dwangsommen oplegt en en juridische procedures begint, zijn de opbrengsten vaak nog groter dan de kosten. Daarom blijft het dweilen met de kraan open.’’
Eén van de heikele punten zijn de landelijke regels over huurprijzen. Als een ontevreden student bij de huurcommissie een lagere huur afdwingt en later verhuist, kan de verhuurder voor dezelfde kamer wéér een te hoge prijs vragen. De nieuwe student moet dan ook naar de huurcommissie stappen om een redelijke huurprijs te krijgen.
De Woonbond vindt om die reden dat het vragen van een te hoge huurprijs betiteld moet worden als ‘economisch delict’. Dat maakt de weg vrij om de verhuurder strafrechtelijk te vervolgen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft dit advies nog niet overgenomen.
Vasthoudende aanpak
Paulus Jansen was van 2014 tot 2018 wethouder wonen in Utrecht en destijds nauw betrokken bij het aanpakken van malafide vastgoedbazen. Hij prijst de vasthoudende aanpak, wetende dat die vooral geld kost en de gemeente financieel gezien weinig oplevert. ,,Het is goed dat bijvoorbeeld het inzetten op verschillende rechtsgebieden is gecombineerd met voorlichting aan huurders. Utrecht hoort bij de top 10-gemeenten die zich het meest inspannen tegen huisjesmelkers.’’
Utrecht kent talloze particuliere huisbazen. Een deel houdt zich keurig aan de regels. Er is ook een flinke groep die het minder nauw neemt. Dat varieert van vreemde bepalingen in het huurcontract of te hoge huurprijzen vragen tot het intimideren en bedreigen van huurders. Een van de meest beruchte verhuurders in Utrecht is Marcel van Hooijdonk. Hij ging zo ver dat twee huurders uit de wijk Overvecht naar de rechter stapten, waarna hij een contact- en gebiedsverbod opgelegd kreeg.
Veilig dak
Huurteam Utrecht, die huurders met problemen bijstaat, heeft de afgelopen vijf jaar met verhuurders te maken gehad, die in de meeste gevallen fout zaten. ,,Ik houd niet van opgeven’’, zegt projectleider Edo Gommers. ,,Ieder probleem dat we oplossen, is er één. Het is een eerste levensbehoefte om een veilig dak boven het hoofd te hebben en veilig thuis te kunnen komen. De enige manier om misstanden te verminderen, is een structurele en integrale aanpak.’’
