Afgelopen donderdag 2 mei waren wij aanwezig bij de thema bijeenkomst van Coalitie-Y waar wij samen met 25 andere jongeren, de LSVB, CNV Jongeren en tweede kamerlid Eppo Bruins van de ChristenUnie de problematiek van de woningmarkt besproken hebben.
Spoiler-alert: er is niet één oorzaak en er is geen simpele oplossing..
Maar samen met zo’n groep sparren zorgt er wel voor om de problematiek eens goed aan te kaarten en daarmee aan te tonen hoe breed het probleem is. Gelukkig levert zo’n sessie altijd een hoop ideeën op en laat het zien dat als we willen er wel oplossingen zijn.
Laten we de problemen eens in kaderen per doelgroep.
Studenten
Hier konden wij onze kennis goed delen want wij zien de problemen niet op individueel niveau maar zien hier het brede probleem. Het probleem komt neer op een paar zaken. Weinig kennis van het feit dat er aan huurprijzen wettelijke begrenzing zit voor studentenkamers, studio’s of andere woningen die binnen de liberalisatiegrens vallen. Als de kennis er al wel is dan zien we dat de drempel hoog is om je recht te halen. Het feit dat je tegens je huurbaas in gaat als enkeling is toch eng en je weet niet precies wat en hoe maar moet wel leges betalen bij de huurcommissie. Dit geldt niet alleen voor te hoge huurprijzen, maar ook voor de servicekosten (waar de verhuurder geen winst op mag maken) en het nog altijd in rekening brengen van bemiddelingskosten (of wat voor creatieve naam ook).
Probleem: Verhuurders maken misbruik van de grote vraag naar studentenkamers terwijl er wettelijke regels voor zijn maar er zit geen controle of handhaving op. (behalve dus door een dienst als die van ons met Betaalikteveelhuur.nl). Zeker de grotere pandjesbazen, huisjesmelkers of vastgoedeigenaren zijn lastig aan te pakken voor gemeenten, want wat doe je er tegen? Een vergunning systeem zoals in Groningen wordt nog niet echt als oplossing gezien omdat de vergunningen op het pand staan en niet op naam van de verhuurder. Daarmee is het lastig om deze lieden echt aan te pakken.
Starters
En wanneer je dan eindelijk klaar bent met studeren wil je graag doorstromen naar een échte woning, huur of koop. Huur is lastig tussen te komen door lange wachtlijsten in de steden of je komt in de enorm dure vrije sector waar ook weer gebruik van gemaakt wordt maar voor deze sector zijn er geen regels om deze prijzen in toom te houden. Hier zien we vooral een tekort in de bovenste laag van de sociale huur en in de prijzen sector daar net boven zegge van 720-900.
Wil je kopen is het helemaal totale gekte op dit moment. Je moet een topsalaris hebben, het liefst zelf als tweeverdieners, met een vast contract. Ook is eigen geld graag gezien door de bank. Dit is ongeveer de norm die de bank hanteert, maar dit is niet de norm van de samenleving van nu.
Vaste contracten worden niet zomaar gegeven, startsalarissen liggen gemiddeld tussen de 1500 en 2500 euro per maand op basis van tijdelijke contracten. Daarmee kom je in deze markt niet ver. Zeker niet als we nadenken met wat voor schulden we jongeren de markt op sturen na hun studie. Want als je dan al een hypotheek voor een woning kunt redden dan zien we op dit moment dat prijzen over de kop gaan, er wordt veel overboden en er worden veel woningen uit de markt gehaald door investeerders en ontwikkelaars die vervolgens de woning verhuren in de vrije sector.
Conclusie
Er ligt veel druk op de markt, de vraag is erg hoog en prijzen zijn over het spectrum erg hoog. Op de huidige markt is daarom weinig doorstroming doordat er een oneerlijke markt voor jongeren en starters is ontstaan door eerder genoemde oorzaken en voor deze doelgroepen weinig doorstroming mogelijk is.
Oplossingen:
- Huisjesmelkers moeten harder aangepakt kunnen worden door naast vergunningen op panden ook vergunningen op naam te gaan hanteren zodat wanneer er veelvuldig misstanden zijn bij een verhuurder hij of zij ook daadwerkelijk aangepakt kan worden.
- Meer aanbod creëren in het sociale woningaanbod en daar net boven.
- Investeerders het bemoeilijken om bepaalde woningen op te kopen om ze vervolgens te verhuren in de vrije sector.
- Creatieve woonvormen
- De norm voor financiering moet naar gekeken worden. (Heel veel mensen kunnen prima een maandelijks hypotheek bedrag betalen, betalen zelfs aanzienlijk meer aan huur etc. maar komen niet aan een hypotheek).
De jeugd heeft de toekomst wordt gezegd, met deze woningmarkt ziet die toekomst er alleen nog niet zo heel fijn uit. Dat kan en moet anders. Wij zullen daar in ieder geval onze bijdrage voor leveren!
